موافقت اصلموافقت اصل، موافقت یکی از دو خبر متعارض با مقتضای یکی از اصول عملی بوده و از مرجحات سندی می باشد. ۱ - تعریفبه این معنا است که هرگاه دو روایت با هم تعارض نمایند و یکی از آن دو، موافق یکی از اصول عملی باشد، ترجیح با آن است، مانند این که دو روایت متعارض یکی بر حرمت مواقعه بعد از قطع شدن خون حیض و دیگری بر جواز آن دلالت نماید؛ در این جا، روایت اول، به دلیل موافقت با استصحاب حرمت، رجحان دارد. ۲ - اقوال اصولیوناصولیون در مقدم داشتن خبر موافق اصل بر خبر مخالف اصل، به شرح ذیل، اختلاف دارند: ۱. عدهای معتقدند خبر موافق اصل، مقدم است؛ ۲. مشهور اصولیها از جمله مرحوم « علامه » روایت مخالف اصل را مقدم میدانند؛ ۳. برخی مانند مرحوم « شیخ انصاری »، « آخوند خراسانی » و « محقق نایینی » موافقت با اصل را مرجح نمیشمرند. ۳ - نکتهخبر موافق با اصول عملی را « مقرِّر » و مخالف با آن را « ناقل » گویند. [۳]
فرائد الاصول، انصاری، مرتضی بن محمد امین، ج۲، ص (۸۲۳-۸۲۰).
[۴]
منتهی الدرایة فی توضیح الکفایة، جزایری، محمدجعفر، ج۸، ص۳۵۸.
۴ - پانویس
۵ - منبعفرهنگنامه اصول فقه، تدوین توسط مرکز اطلاعات و مدارک اسلامی، ص۸۱۲، برگرفته از مقاله «موافقت اصل». ردههای این صفحه : مرجحات سندی (اعم)
|